Każdy budynek, który korzysta z ciepła systemowego, posiada regulator zwany potocznie „pogodynką". Urządzenie to automatycznie kontroluje włączanie i wyłączanie dostaw ciepła, bazując na wcześniej ustalonej z Klientem temperaturze zewnętrznej.
Przykładowo, jeśli w umowie zapisano minimalną temperaturę zewnętrzną na poziomie 12°C, „pogodynka" aktywuje dostawę ciepła do budynku, gdy temperatura spadnie poniżej tego progu, lub ją odcina, gdy temperatura wzrośnie powyżej ustalonej wartości.
Jak funkcjonuje regulator?
Gdy temperatura na zewnątrz spadnie poniżej 12°C, regulator uruchamia dostawę ciepła do systemu centralnego ogrzewania, otwierając dopływ do wymiennika c.o. oraz automatycznie włączając pompę centralnego ogrzewania.
Aktywacja systemu nie oznacza natychmiastowego odczucia wyższej temperatury w pomieszczeniach, ponieważ proces ogrzewania wody wymaga czasu. Moment, w którym grzejniki zaczną emitować ciepło, zależy od wielu czynników, takich jak rozmiar instalacji, jej pojemność (czyli ilość wody, która wymaga ogrzania), rodzaj grzejników (np. panelowe nagrzewają się szybciej niż żeliwne) czy moc cieplna dobrana do instalacji.\
Przy temperaturach zewnętrznych bliskich +12°C grzejniki w mieszkaniach nie osiągną wysokiej temperatury. Ich działanie będzie dostosowane do wyliczeń „pogodynki", która określa temperaturę pracy instalacji na podstawie tzw. krzywej grzania. W praktyce oznacza to, że przy wyższych temperaturach zewnętrznych grzejniki będą emitowały mniej ciepła, a przy silniejszych mrozach – więcej. Na przykład w starych budynkach przy -20°C temperatura wody w instalacji może przekraczać 80°C, podczas gdy w nowych obiektach może wynosić około 60°C.
Lokalizacja czujników temperatury
Czujniki temperatury zewnętrznej montuje się najczęściej na północnej lub północno-wschodniej ścianie budynku, na wysokości około 3 metrów. Takie umiejscowienie minimalizuje wpływ promieni słonecznych i temperatury gruntu na dokładność pomiarów. Warto jednak zauważyć, że wskazania czujników mogą różnić się między sąsiednimi budynkami z powodu różnic w otoczeniu, takich jak ukształtowanie terenu, odległości między budynkami, obecność drzew czy osłon wiatrowych.
Precyzja pomiarów
Czujniki stosowane w „pogodynkach" charakteryzują się wysoką dokładnością (klasa B: odchylenie od ± 0,3°C do ± 0,4°C). Dla porównania, standardowe termometry używane przez mieszkańców mogą wykazywać znacznie większy błąd pomiarowy, sięgający nawet ± 3°C. Z tego powodu zdarza się, że mimo wskazań termometru zaokiennego sugerujących spadek temperatury poniżej 12°C, system grzewczy się nie uruchomi – bardziej precyzyjny czujnik „pogodynki" może odnotowywać wyższą temperaturę.